چگونه یک انگیزه نامه(Statement of Purpose) بنویسیم؟
نوشته: وینس گوترا
زبان و ادبیات انگلیسی
دانشگاه آیووای شمالی
ژانویه 2006
انگیزه نامه ی مورد نیاز برای پذیرفته شدن در موسسات و دانشگاه های عالی، احتمالا سخت ترین متنی است که شما تاکنون نوشته اید. حدس می زنم تقریبا تمامی متقاضیان، نخستین انگیزه نامه خود را اشتباه بنویسند. بسیاری از آنچه شما در مورد نوشتن آموخته اید شما را در مسیر نوشتن گمراه خواهد کرد. نخستین پیش نویس انگیزه نامه به شکل زیر به عنوان مثال آورده شده است:
«من متقاضی ادامه تحصیل در رشته نگارش خلاقانه برای دریافت مدرک فوق لیسانس (MFA) در دانشگاه اوکوبوجی هستم چون اعتقاد دارم بدین وسیله نگارش من شکوفا می شود چرا که این دانشگاه جایی است که مرا به چالش می کشد و مهارت های نوشتن مرا تقویت می کند.»
این متن چطور بود؟ کاملا روشن است که در مورد پذیرش برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد نوشته شده است. آیا درست نوشته شده است؟ خیر، اشتباه است.
کمیته پذیرش دانشگاه می داند که شما متقاضی ادامه تحصیل در این برنامه در مقطع MFA هستید چرا که همه نامه ها برای درخواست در همین خصوص ارسال شده است. کمیته پذیرش همچنین می داند که با گذراندن این دوره، نوشتن شما شکوفا می شود زیرا این دوره ی خوبی است. البته که شما به چالش کشیده خواهید شد – همه دانشجویان دوره فوق لیسانس به چالش کشیده می شوند، تنها مقدار آن مشخص نیست. و البته مهارت های نگارش دانشجوی تحصیلات تکمیلی تقویت می شود آیا این هدف اصلی دوره فوق لیسانس نیست؟
بیایید فرض کنیم که متن انگیزه نامه باید 300 کلمه باشد. خب، با این متن، شما در واقع از 15 درصد از فضای خود را استفاده کرده اید بدون آنکه چیز مهمی بگویید. 15 درصد!
در واقع، این پاراگراف نه تنها نامربوط و بدیهی است بلکه خسته کننده نیز هست! تصور کنید که این انگیزه نامه را چه کسانی و در چه جایی می خوانند: پنج استاد در یک اتاق در بسته همزمان با 500 انگیزه نامه دیگر. آیا شما فکر می کنید این پاراگراف توجه استادان را به خود جلب خواهد کرد؟ آیا آنها بقیه این متن را هدفمندانه و با این ذهنیت خواهند خواند که این متقاضی همان دانشجویی است که آنها می خواهند؟ آیا آنها بعدها این رزومه را به خاطر خواهند آورد؟ خودتان قضاوت کنید.
آنچه قبلا به شما گفته بودیم را به خاطر داشته باشید. شما به یک امتیاز و ویژگی خاص نیاز دارید تا در ذهن کمیته ارزیابی و پذیرش باقی بمانید.
یک دانش آموز سابق من که برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد در رشته علوم کتابداری درخواست داده بود این ویژگی را داشت. من نوشته دقیق سوزان را به خاطر نمی آورم، اما پاراگراف اول انگیزی نامه وی چیزی به این صورت بود:
«وقتی 11 سال داشتم، «گرچن» عمه بزرگ من گذشت و چیزی برایم باقی گذاشت که مسیر زندگی مرا تغییر داد: یک کتابخانه با حدود پنج هزار کتاب. بهترین روزهای عمر من با مرتب کردن و خواندن این کتاب ها سپری شد. از آن زمان، من می خواستم یک کتابدار باشم.»
خب … متن روشن و واضح است و 45 کلمه دارد و مهم تر اینکه به کمیته پذیرش دانشگاه اشتیاق وصف ناپذیر سوزان نه فقط برای خواندن کتاب بلکه برای مراقبت از کتاب ها را نشان می دهد. زمانی که کمیته در مورد متقاضیان بحث می کنند، فکر نمی کنید زن جوانی را که خود کتابخانه دارد را به یاد بیاورند؟ البته که به یاد می اورند. در اختیار داشتن یک کتابخانه آن هم در سن 11 سالگی می تواند فانتزی هر یک از اعضای کمیته باشد.
فرض کنید سوزان به جای این پاراگراف نوشته بود:
مفتخرم که برای ادامه تحصیل در رشته کتابداری در مقطع کارشناسی ارشد در دانشگاه اوکوبوجی درخواست دهم زیرا من از کودکی با کتاب سر و کار داشته ام. من از 11 سالگی آرزو داشتم یک کتابدار شوم.
این متن هم 45 کلمه است اما آیا شما فکر می کنید اعضای کمیته آن را در میان 500 در خواست دیگر به خاطر بیاورند؟ احتمالا بیش از نیمی از انگیزه نامه ها با چیزی شبیه به این متن آغاز می شود. بسیاری می گویند که عاشق کتاب هستند.
همه ما ویژگی های خاصی داریم که می توانیم به کمک آن از سایرین متمایز شویم. من اخیرا در این خصوص با گروهی از دانشجویان صحبت کردم. یکی از دانش آموزان – اجازه دهید او را «جنیفر» بنامم – گفت: او می خواست در رشته گفتار درمانی تخصص بگیرد. وقتی از او پرسیده شد که چرا این رشته، جنیفر گفت که او به صورت تفننی در یکی از کلاس های گفتار درمانی شرکت کرده و واقعا از آن لذت برده است. اما پس از آنکه او را تحت فشار قرار دادم و از او در خصوص زندگی شخصی اش سوالاتی کردم در یافتم که برادرش مشکلات گفتاری دارد. این یک کشف برای او بود که به صورت ناآگاهانه او را به سمت این رشته کشانده بود. بدین ترتیب جنیفر دیگر اکنون یک وجه تمایز از دیگر متقاضیان داشت.
شما هم باید واقعا کنکاش شوید. درون گرا باشید. فقط به این مطلب بسنده نکنید که من این رشته یا آن رشته را دوست دارم. ببینید چرا آن را دوست دارید؟ چرا می خواهید بقیه عمرتان را به مطالعه در این خصوص بپردازید؟ چرا این رشته شما را کامل می کند؟ به آنچه به پدر و مادر و بستگان و دوستان می گویید دقت کنید. حقیقت شما چیست؟ آن را بیابید و سپس راه به یاد ماندنی برای بیان آن را پیدا کنید. دانشگاه های عالی و فوق تخصصی نمی خواهند تنها به خاطر پذیرش متقاضیان خلاصه ای از اهداف آنها را در اختیار داشته باشند، بلکه می خواهند به بهانه انگیزه نامه شما عمیقا فکر کنید که چرا می خواهید چنین گامی را بردارید که زندگی شما را تغییر خواهد داد.
خب، به صحنه ای باز می گردیم که پنج استاد در حال بررسی درخواست های بیش از 500 متقاضی هستند. آیا می دانید آنها چه کسانی هستند؟ چه می خواهند؟ چه می خواهند داشته باشند؟ بدیهی است که نه. در مقابل، آیا آنها شما را می شناسند؟ خب نه. اما انگیزه نامه شانس شماست تا خود را به آنها بهتر بشناسانید! انگیزه نامه باید شما را به عنوان یک فرد به تصویر بکشد و فقط یک درخواست در میان صدها درخواست دیگر و فقط یک تکه کاغذ جوهری شده نباشد.
در اینجا یک راه وجود دارد. زمانی که من در کمیته بررسی درخواست ها بودم، یک دانشجوی تحصیلات تکمیلی داشتم – من او را نایجل می نامم – که به من گفت که برای ورود به دانشگاه استنفورد یک انگیزه نامه سه جمله ای نوشته است:
«من می خواهم در دانشگاه زبان انگلیسی تدریس کنم. برای این کار، نیاز به مدرک دکترا دارم. به همین دلیل می خواهم ادامه تحصیل دهم.»
این همه چیز بود که تنها با نیمی از 45 کلمه لازم گفته شد. قطعا این کلمات نایجل را فردی صریح، ریسک پذیر و حتی متکبر نشان می دهد. اگر می خواهید خودتان را اینگونه به تصویر بکشید، پس این کار را انجام دهید. اما باید بدانید که چنین انگیزه نامه ای تنها یک گزاره دارد: یا همه چیز یا هیچ چیز. شما می توانید شرط ببندید که اعضای کمیته احتمالا درخواست نایجل را توهین آمیز و حتی بی ادبانه می بینند. و آنها ممکن است چنین دانشجویی را پذیرش نکنند.
سعی کنید به کاغذ و جوهر خود جان بدهید. تنها نگویید: «من زمانی در یک خط مونتاژ در کارخانه تلویزیون سازی کار می کردم و یک روز تصمیم گرفتم از انجا خارج شوم بنابراین برای نجات زندگب خود به کالج رفتم.» در مورد این چه نظری دارید: «یک روز پنجشنبه، من 112مین سیم سبز را در محل کارم به 112مین کنترل از راه دور تلویزیون لحیم کردم و متوجه شدم دود لحیم از مغز من خارج شد. بنابراین من تصمیم گرفتم کالج را برای نجات خود برگزینم». هر دو مورد، 35 کلمه است. به نظر شما کدامیک نظر مثبت اعضای کمیته را جذب خواهد کرد؟
داستان را (به اختصار) توضیح دهید. از زبان های زنده استفاده کنید. خاص و پویا باشید. یک لحظه زنده شدن در ذهن یکی از پنج استاد کمیته پذیرش، می تواند به معنای انتخاب از میان 500 و یا شاید 600 درخواست دیگر باشد.
در همان زمان، مراقب باشید چرب زبانی نکنید. در عین حال نرم و صاف هم نباشید. تصویر سازی نکنید تنها خودتان باشید اما خودتان را با کلمات کمی بزرگنمایی کنید زیرا در آن زمان حضور فیزیکی و توضیح رو در رو نمی توانید داشته باشید.
به یاد داشته باشید انگیزه نامه باید شما را اینگونه به تصویر بکشد: (1) عاشق تحصیل در این رشته؛ (2) باهوش؛ (3) داشتن آمادگی درسطح دانشگاهی و فردی؛ (4) داشتن توانایی مقابله با چالش های تحصیلی؛ (5) داشتن توانایی ارتباط با اساتید و دانشجویان؛ (6) توانایی اخذ مدرک کارشناسی ارشد در زمان مورد نظر؛ و (7) داشتن توانایی لازم برای مطرح شدن به عنوان نماینده ای از این دانشگاه در حرفه آینده.
باید در چند صد کلمه مطالب زیادی را پوشش دهید (انگیزه نامه بر اساس معیار دانشگاه های مختلف چیزی در حدود 300 تا 1000 کلمه است). اشتیاق و علاقه به ادامه تحصیل، همان چیزی است که در قسمت بالا در زمینه بیان امتیازات و ویژگی های خاص گفته شد. «ذکاوت» شما به واسطه نوع نگارش، بیان، و غیره در انگیزه نامه شما به اعضای کمیته نشان داده می شود. سطح آمادگی شما نیز به واسطه استفاده از زبان ویژه رشته مورد نظرتان (در زمینه تئوری و غیره) و یا توصیف انواع دستاوردهای خاصی که قبلا داشته اید، نمود پیدا می کند. قدرت به چالش کشیدن شما را نیز می توان با توصیف دقت کار شما نشان داد. قدرت ارتباط با هم کلاسی ها و اساتید خیلی مهم نیست با این وجود یک فاکتور است که باید به سبک خودتان آن را درانگیزه نامه تان منعکس کنید. بنابراین شما باید حس همکاری و تعاون خود را بالا نشان دهید. قدرت «تکمیل تحصیلات» را می توان به طور ضمنی با توصیف موفقیت های خود تا کنون و توانایی شما برای رفع برخی موانع جانبی نشان داد. برای آنکه نشان دهید می توانید سفیر آینده دانشگاه باشید باید به طور ضمنی به مواردی اشاره کنید. برای مثال به استادان فعلی خود بددهانی نکنید.
اغلب موسسات تحصیلات تکمیلی از شما خواهند خواست تا مشابه مواردی را که در بالا ذکر کردم را روایت کنید. فقط برای تمرکز بر هر یک از این موارد از حس مشترک استفاده کنید. به آنها به آن ترتیبی که دانشگاه فهرست کرده نپردازید. آنها را ترکیب کنید؛ مجددا تنظیم کنید؛ هر کاری که لازم است انجام دهید تا خودتان را فردی تخیلی نشان دهید نه فردی که طوطی وار کاری را دنبال می کند.
اگر شما سابقه علمی مشکل سازی دارید به کمیته پذیرش در این خصوص اطمینان دهید. به عنوان مثال، اگر شما در یک ترم نمره C گرفته اید در پاراگرافی به طور مختصر توضیح دهید که در ان زمان مثلا شکست عاطفی خورده بودید اما در ترم های بعد جبران کردید. اگر شما این چرخش را خوب به تصویر بکشید، به کمیته پذیرش اطمینان خواهید داد که توانایی مقابله با چالش ها را دارید و می توانید کارتان را به موقع به پایان برسانید.
در خصوص توضیحات سازمانی نیز پیشنهاد می کنم: (1) نکات متمایز کننده خود را بیان کنید؛ (2) به سوابق خود در این رشته اشاره کنید؛ (3) به کلاس های خاص با استادان خاصی که داشته اید اشاره کنید به ویژه اگر استادانی شناخته شده در این زمینه هستند؛ (4) فعالیت های فوق برنامه مرتبط تان را بیان کنید (به خصوص اگر آنها با برخی از کیفیت های شخصی شما ارتباط دارند). (5) هر مطلبی که از شما منتشر شده و یا دیگر دستاوردهای حرفه ای خود را در این زمینه ( کنفرانس و …) را نام ببرید؛ (6) اگر لازم است در مورد مشکلات خود توضیح دهید و (7) توضیح دهید که چرا شما این موسسه را انتخاب کرده اید (نام استادانی که شما را جذب کرده و یا مشخصه های خاص دانشگاه را بیان کنید).
من احتمالا باید در مورد گزینه 7 توضیحاتی بدهم. این نیز یک مسئله عملی است. اگر شما می خواهید برای ده دانشگاه متفاوت درخواست بدهید، گزینه 1 تا 6 را می توانید برای همه انها یکسان بنویسید اما گزینه 7 برای هر دانشگاه تفاوت دارد. به یاد داشته باشید که مطالب را براساس دانشگاهی که کمترین تعداد لغات را برای انگیزه نامه در نظر گرفته، تنظیم کنید. اگر کوتاه ترین متن مورد نظر 300 کلمه است، احتمالا آن را می توانید برای دانشگاهی که معیار آن تا 500 کلمه نیز هست، استفاده کنید (در واقع کمیته پذیرش می تواند ذکاوت شما را به خاطر طولانی نکردن مطالب مورد ستایش قرار دهد). اما انگیزه نامه 300 کلمه ای به وضوح به درد دانشگاهی که معیارش 1200 کلمه است، نمی خورد. بنابراین شما نیاز به گسترش آن دارید. اما گزافه گویی نکنید. موارد جذاب دیگری را در سوابق خود برای طولانی کردن متن بیابید.
در خصوص ذکر اسامی استادان در هر دانشگاه: انجام این کار شما را فردی واقعا علاقه مند به رشته مورد نظر به تصویر می کشد. تنها به اسامی اساتید اشاره نکنید. هر کسی با یک جستجو در سایت ها می تواند این کار را بکند. چیزی فراتر از اسامی در مورد این استادان بیان کنید تا نشان دهد قدردان تلاش های این افراد هستید. لزوما اسامی معروف ترین اساتید را ذکر نکنید. تمامی متقاضیان همین کار را می کنند و معمولا در جلب نظر اعضای کمیته شکست می خورند. اسامی استادان کمتر شناخته شده که کار واقعا با رشته شما مرتبط هستند، بیابید. سپس سوابق کاری این استادان را بیان کنید و به یاد داشته باشید که این فرد ممکن است از اعضای کمیته پذیرش باشد. چاپلوسی نکنید. منصف و صادق باشید.
برای اطمینان یافتن از کیفیت خوب انگیزه نامه خود، آن را به چند استاد نشان دهید. به یاد داشته باشید که ایده های مختلف در مورد یک انگیزه نامه، آن را بهتر و بهتر می کند. اگر یکی از استادان شما با یکی از موسسات تحصیلات تکمیلی ارتباطی دارد، ممکن است بتواند به شما کمک کند تا دریابید چه نوع انگیزه نامه ای باید بنویسید. ویرایش های نهایی خود را بر اساس بررسی های دقیق پایانی انجام دهید. باز هم خاص، پویا، و بر روی کاغذ زنده باشید. برای نگارش پیش نویس های بعدی نیز همچنان از استادان خود مشاوره بگیرید.
انگیزه نامه خود را ویرایش کنید. ویراستاری را با توجه به معیارهای دقت، صحت و سبک انجام دهید. از دوستان خود برای ویراستاری و ویرایش انگیزه نامه تان کمک بگیرید؛ شاید شما هم در آینده لازم باشد همین کار را برای آنها انجام دهید.
به یاد داشته باشید که سبک نوشتن می تواند چیزی موازی با سبک لباس باشد: دومی تصویر شخصی شما را زمانی که حضور دارید نشان می دهد در حالی که اولی تصویر شما را در زمانی که نیستید نشان می دهد. ترک غلط املایی و کامای نابجا مانند عدم تناسب کت و کراوات شما است. زیاده گویی قابل مقایسه با پوشیدن لباس شب و یا یک لباس مخصوص مهمانی رسمی برای پیاده روی است. مراقب باشید. کمال گرا باشید.
کار بروی انگیزه نامه خود را حتی پس از ارسال نیز ادامه دهید. شما ممکن است بعدها بخواهید چیزی را در مورد سوابق شخصی و دانشگاهی، انگیزه، برنامه های بلند مدت خود و یا دیگر چیزها به آن اضافه کنید.
انگیزه نامه از دید روسای موسسه، روسای برنامه و اعضای کمیته ارزیابی و پذیرش می تواند مهمترین بخش درخواست نامه شما باشد. دیگر بخش های درخواست شما – اعم از نمرات آزمون، متن، توصیه نامه ها، نوشتن نمونه – نمی تواند همچون انگیزه نامه خلاصه ی انگیزه ها و اهداف و دستاوردها و رویاهای شما را بیان کند.
برگرفته از http://www.uni.edu/~gotera/gradapp/stmtpurpose.htm
برگردان به فارسی به کوشش جناب مرتضی دلیر
.
چگونه یک انگیزه نامه(Statement of Purpose) بنویسیم؟ – بیشتر بخوانید:
آموزش چگونگی نوشتن انگیزه نامه (personal statement)
آموزش نحوه نوشتن انگیزه نامه (SOP Statement of Purpose)
ویدیوی آموزشی درباره نحوه نوشتن Personal Statement